Misschien ken je dat zinnetje wel: ‘ik denk dus ik ben’. Misschien ken je deze zin in het Latijn: cogito ergo sum. Het is de bekendste uitspraak van de filosoof René Descartes. Descartes vroeg zich af wat we nu eigenlijk precies zeker kunnen weten. Hij kwam tot de conclusie dat het enige wat zeker is, is het denken zelf en die zekerheid verschaft de zekerheid van te bestaan.
Sinds Descartes is er vaak gevarieerd op zijn bekende zinnetje. De laatste keer dat ik dat gezien heb, is in een alleraardigst boekje dat begin dit jaar verscheen: Dus ik ben. Het is geschreven door Stine Jensen en Rob Wijnberg.
Stine Jensen ken je misschien van radio 1 waarin ze vaak aan boekenprogramma’s meedoet. Rob Wijnberg is nog niet zo lang geleden benoemd als hoofdredacteur van NRC Next. Beiden hebben filosofie gestudeerd en beiden vinden het leuk om moderne verschijnselen vanuit een filosofische invalshoek te belichten en te verdiepen.
Zo ook in dit boekje dat ze samen schreven over de bijna obsessieve aandacht voor identiteit in onze tijd. Of het nu gaat om modetrends, om internettrends, om Hyves, Facebook en LinkedIn, om spiritualiteit (Happinez), om gepsychologiseer op TV, om omgaan met verdriet, om hoe je staat in je werk, om het recht om je eigen gang te mogen gaan, om smaakontwikkeling op het gebied van eten, om de omgang met je persoonlijk lichaam (sportschoolbezoek) … Je kunt het zo gek niet bedenken of het gaat om de ontwikkeling van onze persoonlijke en collectieve identiteit. In ruim tien hoofdstukken bespreken ze steeds een ander facet van deze obsessie. Met regelmaat betrekken ze de grote filosofen in hun betoog zonder dat dit leidt tot ingewikkelde vertogen. Integendeel, ze verloochenen hun journalistieke achtergrond niet en schrijven heel toegankelijk en onderhoudend.
Al met al ontstaat zo een aardige filosofische analyse van onze cultuur die de lezer veel herkenning geeft en mooie perspectieven om op een andere manier naar onze tijd te kijken. Knap gedaan door deze twee jonge mensen, echt heel knap gedaan.
