Deze column wordt geschreven op een terrasje, in de schaduw van een felle zon die de temperatuur van deze dag zal opvoeren tot 34 gr Celsius. Het is bijna 1 oktober. We zijn in Portugal.

Kampeerbus

We trekken er graag op uit, met onze kampeerbus, een Citroën Jumper met een Pössl inrichting. In het voorjaar en in het najaar, bij voorkeur een week of vijf, zes. Frankrijk, Spanje, Portugal nu voor de tweede keer, maar ook Albanië. In mei 2022 was dat – een mooie ervaring!

Ons dorp

We wonen met heel veel genoegen in Voorschoten, al sinds 1985. We zijn dus ‘import’ maar geen spijtoptanten. We vinden het een heel fijn dorp! Ook wonen we met plezier in het huis dat we indertijd kochten en waar onze kinderen opgroeiden. We voelen ons verbonden met de buurt en genieten even hard van het verblijf binnen onze eigen muren en tuin. Anders gezegd, ons huis is ook ons thuis.

Backpacken

Tegelijkertijd is er die aantrekkingskracht van elders: andere luchten, andere geuren en kleuren, andere huizen, ander eten, andere talen, kortom een andere cultuur. We trokken enige malen met een rugzak door Aziatische landen (Nepal, India, Maleisië, Indonesië). Backpackend met treinen, binnenlandse vluchten, bussen vooral en taxi’s. Heel avontuurlijk. De laatste jaren trekken we er met ons campertje op uit. We vinden het heerlijk.

Altijd als we weer terug zijn van weggeweest spreken we naar elkaar uit dat we blij zijn met ons huis.

Huismussen en zwervers

In het maandblad Filosofie Magazine (nr. 9 2023) staat een interview met de Nederlandse filosofe Joke Hermsen. Zij schreef onlangs een boek (‘Onder een andere hemel’) over precies dat dubbele gevoel van weggaan en weer thuis komen. Ik citeer een stukje: 

‘We zijn dubbelzinnige wezens. We willen ergens wonen en we willen weer vertrekken. Ons leven speelt zich af tussen heimwee naar het vertrouwde en een verlangen naar het onbekende. We zijn huismussen en zwervers.’

Thuiskomen

Dat thuisgevoel strekt zich trouwens breder uit dan die vier muren van je eigen woning. Je kunt ook het gevoel hebben dat je ‘thuiskomt’ in een bepaalde groep mensen of een bepaalde baan die bij je past. 

Hermsen: ‘Is thuis een plek of een ervaring? Ben je thuis bij jezelf of bij de ander? In de taal of de cultuur? En kun je ergens voorgoed thuis zijn?’ 

Het zijn vragen waar filosofen wel brood van lusten!

Thuis voor de ziel

Mooi is dat Hermsen die wens om je ergens thuis te voelen ook uitbreidt naar het welzijn van vluchtelingen. Een dak boven je hoofd, brood op de plank, (‘bed, brood, bad’ weet u nog?) natuurlijk! Maar ook: het gevoel dat je welkom bent, er mag zijn, lid mag worden van de gemeenschap. Kortom, dat er ook een thuis is voor de ziel. Dat je niet verteerd hoeft te worden door heimwee omdat je je van binnen nog steeds dakloos voelt.

Twee keer blij

Intussen reizen wij verder. We genieten van de warmte, de geuren, de vogels die we in onze streken niet zo gauw zien, de cultuur (in brede zin). We gaan nog een week of drie door. Dan is er op enig moment weer die onvermijdelijke thuiskomt. En zeggen we opnieuw tegen elkaar ‘wat een lekker huis’. 

Vaak voegen we er een uitspraak aan toe die mijn moeder in dit soort situaties altijd deed. Ze zei dan: ‘twee keer blij’. Blij om te gaan en blij om weer terug te zijn. Precies dat dubbele gevoel waar Joke Hermsen haar boek over schrijft. Het is samen te vatten in deze drie woorden, ‘twee keer blij’.

(Dit blog verscheen gelijktijdig in de Nieuwsbrief van de VOV te Voorschoten)