Cicero leest Covey
Covey, icoon van het managementboek, Cicero van de kunst van het overtuigen. Hun namen staan voor alle auteurs van populaire managementboeken en retorica’s. Het roept de vraag op: hoe leest ‘Cicero’ ‘Covey’? En omgekeerd, heeft ‘Covey’ ‘Cicero’ gelezen?
In dit boek kijk ik door de bril van de klassieke retorica naar populaire managementboeken als ‘Wie heeft mijn kaas gepikt?’ en ‘Onze ijsberg smelt!’ Aan de hand van oude inzichten ontrafel ik de technieken en praktijken die moderne auteurs gebruiken om hun ideeën over management over het voetlicht te brengen.
Het lezen van een populair managementboek zal na lezing van ‘Cicero leest Covey’ nooit meer hetzelfde zijn.
Veel leesplezier!
Harm

Nieuwsgierig geworden?
Het boek is vanaf 01-11-2019 te koop bij mijnmanagementboek.nl en vanaf 06-11-2019 ook bij managementboek.nl en in de reguliere boekhandels.
Het boek kost € 19,50
Synopsis
In de retorica gaat het om de principes van een goede speech, om het toepassen van allerlei regels bij het voorbereiden en uitspreken van een betoog dat aanslaat bij het gehoor. Cicero weet hier uit ervaring veel over te vertellen. Retorica gaat niet over bevelen, niet over opdrachten geven, niet over slappe of vrijblijvende adviezen maar over precies dat doen waardoor je de ander overtuigt van jouw bewering, …. of op zijn minst bereid is de betekenis ervan te aanvaarden als aannemelijk.
Al lezende in een serie managementboeken werd mij duidelijk dat de schrijvers hiervan met hetzelfde bezig zijn als iemand die een speech houdt. De Covey’s van deze tijd treden in het voetspoor van de Cicero’s van weleer. En zo ontstond Cicero leest Covey.
Download hier de volledige synopsis!
Nieuws
‘Begrijp je het niet of bevalt het je niet?’
Mangel
Op herhaling
Lezen en schrijven in fragmenten
Podcast over ‘Cicero leest Covey’
Wat een eer en lef (vervolg en afsluiting)
Wat een eer en lef
Twee verrassingen
Wandelen door De ideale redenaar van Cicero.
Cicero leest Covey genomineerd!
Recensies
Thomas Borsboom | CEO en co-founder, mobiel.nl
Allemaal hebben we titels gelezen die onze manier van denken en doen in het
bouwen van een bedrijf of organisatie hebben beïnvloed. Cicero leest Covey zet deze literatuur op een inspirerende en geheel unieke manier in een ander daglicht. En maakt op vermakelijke wijze ruimte voor nieuwe ideeën.
Antoinette Gillet | directeur, Kindcentrum Balans
Een tocht langs de populaire managementboeken waarbij je je regelmatig achter je oren krabt en denkt: ‘waarom heb ik dit nooit eerder doorgehad?’
Door dit boek is het weer helder voor me: leidinggeven (aan verandering) is maatwerk en niet te vangen in een paar technieken of adviezen.
Een geweldig eerlijke en heldere vergelijking tussen het overtuigen in een managementboek en dat in een goede speech. En hoe sturend dat kan zijn.
Als je je ook al eens afvroeg bij het lezen van een managementboek ‘waar herken ik dit nou van?’ Harm Klifman geeft je het antwoord.
Robbin Haaijer| oprichter en directeur, Bureau de Bedoeling
Tja en dan mag je de voorpublicatie lezen van een boek dat je niet zomaar uit leest. Een boek dat ontmaskert met zachte hand, mythes verklaart en ook nog eens – in ieder geval voor mij – prettig onderricht. Dank voor je moeite om veel populaire managementboeken voorbij het eerste hoofdstuk te lezen, en ze vanuit een retorisch perspectief te duiden. Het was een mooie leesreis.
Gijs Boumans | Director, Acquisition & Finance ABN AMRO
Cicero leest Covey is een geweldig boek voor de lezer van managementboeken die de diepgang op het gebied van taal en filosofie niet schuwt. Als neerlandicus, filosoof, adviseur en verslinder van managementboeken weet de auteur dit genre op uiterst kundige wijze te ontleden en is hij in staat om de overeenkomstige thema’s en stijlen naadloos te beschrijven. Dat er grondig onderzoek aan dit boek voorafgegaan is, blijkt uit talrijke voorbeelden en quotes uit moderne managementboeken en filosofische naslagwerken. Waar je, volgens de auteur, het gemiddelde managementboek zoals “Wie heeft mijn kaas gepikt?” of “Onze ijsberg smelt“ op een korte vlucht binnen Europa leest, is dat bij Cicero leest Covey niet het geval maar ook duidelijk niet het doel. De verbinding met taal en filosofie vraagt met name in het begin van het boek meer van de lezer, maar weet daardoor wel een bepaalde diepgang te bereiken. Tijdens het lezen van Cicero leest Covey zijn er voor de ervaren lezer van managementboeken continu momenten van herkenning waardoor het boek blijft boeien. Naarmate het boek vordert verschuift de focus naar moderne managementboeken en weet Harm Klifman door een pakkend slot de lezer achter te laten met een glimlach en een definitief veranderd perspectief ten aanzien van dit genre boeken. Absoluut een aanrader voor iedereen die in het bezit is van meer dan één managementboek en ze ook echt gelezen heeft…
Hans Hoek | boardroom en governance consultant, C3 adviseurs en managers:
Harm Klifman heeft een interessante kijk op het gebruik van retorica in het populaire managementboek. Hij heeft de moeite genomen heel veel van deze lectuur te bestuderen, te leggen langs de meetlat van de retorica en er zijn oordeel over te geven. Ingewikkelde materie, die niet gemakkelijk leest maar zeer de moeite waard is. Het versterkt mij overigens in mijn afkeer van dit soort ‘Boeketreeks’ boeken voor managers. De vergelijking met ‘chick lit’ ‘dringt zich op. Harm laat zien wat deze ‘boss lit’ waard is. Het boek van Harm geeft mij inzicht in waarom ik niet van die boeken houd. Maar het kan ook door toekomstige adviseurs gebruikt worden als handleiding om een populair managementboek te schrijven. En door de lezers van ‘boss lit’ om kritisch te blijven en niet mee te gaan in one issue oplossingen.
Peter Reenalda | voorzitter CvB, Purmerendse ScholenGroep
Cicero leest Covey is een uitdagend geschreven boek over management literatuur. Harm Klifman neemt je mee langs een groot aantal titels en belicht deze vanuit heel verschillende invalshoeken: de klassieke retorica, literatuur, economie, psychologie, filosofie en geschiedenis. De auteur schetst een helder beeld van de reden waarom het management boek zo populair is en plaatst ook kritische kanttekeningen. Het gemak waarmee hij korte termijn hypes en modieuze quasi wetenschappelijke theorieën in een perspectief plaatst van nuchterheid, gezond verstand en de lange termijn is heel knap. Harm Klifman is in zijn boek geslaagd om een eigen taal toe te voegen aan de algemeen erkende en veel gebezigde taal in management boeken. Management literatuur heeft voor mij een nieuwe dimensie gekregen na lezing van dit boek.
Jos van Elderen | senior adviseur, B&T Organisatieadvies
Harm Klifman spreidt in dit boek een indrukwekkende hoeveelheid kennis van zowel managementboeken als taalfilosofie tentoon. En hij benut de combinatie van die kennis op unieke manier. Onderwijsbestuurders behoren tot een wat recentere generatie ‘managers’. Ook bij hen liggen vaak managementboeken op tafel (en op het nachtkastje). Dit boek van Harm Klifman zal een wat realistischer beeld bieden van het belang van al die management boeken. Na lezing van dit boek zul je je niet meer zo makkelijk laten meeslepen door de slimme opzet van deze boeken en kritischer op zoek gaan naar wat nu werkelijk de boodschap van de schrijver is en of die boodschap wel zo origineel en relevant is. Of dat het gaat om de nieuwe kleren van weer een nieuwe keizer…
Theo Stubbé | directeur-eigenaar Blauw bv
Je zou Harm Klifman eigenlijk moeten zien en horen om de sjeu van dit boek te vatten. Hij combineert filosofie, taal en ervaring in organisatie ontwikkeling als geen ander. Hiervoor gebruikt Harm niet eens zijn gehele kaliber van de taal, als filosoof en neerlandicus, maar hij wil volgens mij met elke zin het uiterste uit zichzelf halen. Menig auteur van (populaire) management boeken zal misschien met enige schroom terugdenken aan zijn publicaties, maar Harm is niet uit op jij-bakken. Harm relativeert in zijn slotwoord dat hij ook persoonlijke observaties beschrijft en regelmatig subjectieve uitspraken en mogelijk tendentieuze woordkeuze gebruikt. Soms moet je gewoon grinniken over Harm’s bespiegelingen bij de bekende bestsellers onder de managementboeken.
Ik heb van dit boek weer geleerd over de oude wijsheden van de retorica. Ik gebruikte de ethos, pathos, logos vaker, maar Cicero leest Covey brengt verdieping in mijn manier van denken en communiceren. Ik houd niet van de vele management hypes, want voor mij geldt: ‘Keep it simple, want organisaties zijn al moeilijk genoeg’. Volgens mij is Harm ook uit dit hout gesneden.
Johan van Egmond | Client Advisor, NN Investment Partners
Soms ben ik in staat om van een beetje afstand naar mijn organisatie, naar mijn werk en naar mijn adviezen te kijken. Dan zie ik veel turbotaal, worden opinies als waarheden beschreven, proef ik regelmatig gecreëerde urgentie, schrijf ik mailtjes met uitroeptekens. We hebben met zijn allen veel managementboeken gelezen…
Harm Klifman heeft de instrumenten uit managementboeken uitvoerig geanalyseerd en ze op een heldere en onderhoudende manier beschreven vanuit het perspectief van Quintilianus, Aristoteles en Cicero. Hiermee ben ik enerzijds mijn gezond kritische benadering richting de populaire managementinstrumenten gaan begrijpen. Maar anderzijds ben ik ook blij verrast dat we op onderdelen heel praktisch gebruik maken van academisch gegronde retorica afkomstig van wijsgeleerden uit onze rijke geschiedenis.
Het boek heeft me daarom mooie inzichten gegeven en vooral ook blij gemaakt dat ik in mijn dagelijkse praktijk toch vaak iets wetenschappelijker bezig ben dan ik had verwacht !!!

Paul Misdorp schreef voor de site van Managementboek.nl een recensie die op 19 februari 2020 werd gepubliceerd. Hieronder de integrale tekst.
Cicero leest Covey – ‘Laat zien waarom managementliteratuur aanspreekt’
Cicero leest Covey – retorica in populaire managementboeken van Harm Klifman is tegelijkertijd een diep en verhelderend boek met af en toe een amusante noot.
Dat begint al met de ‘ontmoeting’ van de beroemde Romeinse redenaar Marcus T. Cicero uit de eerste eeuw voor Christus en de even beroemde managementgoeroe Stephen R. Covey aan de strandboulevard in Scheveningen. Moeiteloos overbruggen ze beide twee millennia met hun gesprek over overtuigen, adviseren en beïnvloeden.
In deze meta-studie over het retorisch gehalte van populaire moderne managementboeken neemt Harm Klifman ons mee naar het verleden en het heden. Uit het verleden diept hij de retorische principes uit de Oudheid op en bekijkt door die bril hoe het is gesteld met het retorisch gehalte van de huidige managementboeken. Daarmee voegt Klifman iets toe aan de managementliteratuur dat er voorheen niet was, hoe voor de hand liggend misschien ook. Hij laat zien dat de vanzelfsprekendheid van populaire managementboeken helemaal niet zo vanzelfsprekend is en dat een analyse van taal en retoriek veel helderheid verschaft over het succes van de betreffende boeken. Met een milde ironie parafraseert Klifman populaire managementboeken die soms met duizenden over de toonbank gaan. De boodschap van managementgoeroes en – in hun slipstream – organisatie-adviseurs berust meer op meningen, ervaringen en belevingen dan op wetenschappelijke feiten, maar dat verhalende karakter blijkt ook precies het succes te bepalen van hun boeken. Managers en andere geïnteresseerden staan open voor wat René ten Bos noemt “het zoeken naar zingeving in een zinloos bestaan”. Populaire managementboeken voorzien in een behoefte, geven vertrouwen, bieden pastorale (na)zorg en zijn dikwijls inspirerend. Ze geven antwoord op al dan niet gestelde vragen, maar vormen vrijwel nooit een recept dat klakkeloos opvolging kan krijgen. Daarvoor is de praktijk vaak te weerbarstig.
Harm Klifman laat dit alles zien: waarom en hoe de literatuur aanspreekt, maar ook welke overdreven verwachtingen door de auteurs gewekt worden. Kortom: hoe de retorica (vorm) sterker blijkt te zijn dan de werkelijkheid (inhoud). Wellicht niet bewust tonen de door Klifman geanalyseerde managementboeken dat het ‘vak’ management weinig op heeft met wijsbegeerte, maar des te meer een ‘filosofie van de oppervlakte’ blijkt te zijn: een schijnverdieping van ons denken dat prima past bij deze tijd van succesdwang, markt en vluchtigheid. Met de begrippen effectiviteit en vooral efficiëntie voorop. In termen van Klifman: meer pathos dan ethos. Wat ik in dit boek mis is aandacht voor de verborgen filosofie van de organisatieadviseur en het wereldbeeld van waaruit de populaire managementboeken geschreven worden. Wat zegt de managementtaal over deze tijd en zien we daarin verandering optreden. Maar, dat is wellicht voor één boek te veel gevraagd. Ik zie dan ook graag een vervolg verschijnen op dit boek met reflecties op deze tijd. Mijn intuïtie zegt dat Harm Klifman daartoe in staat is.
Cicero leest Covey gaat over de macht van taal en hoe met taal de werkelijkheid ge(de)construeerd wordt en kent qua genre in de managementliteratuur geen vergelijkbaar boek. In de verte is er een relatie met Mark van Twists Woorden wisselen en ook Hans de Bruijns boek over Framing en de macht van taal in de politiek’ vertoont enig raakvlak. Maar verder is het boek uniek in zijn soort. Dat maakt het ingewikkeld te bepalen wie het meest gebaat is met het lezen van het boek. Anders geformuleerd: wat is de doelgroep? Omdat het boek diep (principes van redeneren en argumenteren), tegelijkertijd helder geschreven is en daardoor goed leesbaar, zou ik zeggen: niet alleen managementadviseurs/goeroes die bereid zijn zichzelf met een korreltje zout te nemen. Ook leidinggevenden, bestuursverantwoordelijken en adviseurs in de private en publieke sector die nu eens niet uit zijn op een snel managementadvies, maar meer willen weten over de mechanismen in ons taalgedrag, zijn gebaat bij het lezen van dit boek.
Wat hen wellicht over de streep kan trekken om Cicero leest Covey te lezen is het feit dat de hoofdstukken niet allemaal en ook nog eens in een vast patroon achter elkaar gelezen hoeven te worden. Waarmee uitdrukkelijk niet gezegd is dat het boek geen samenhang kent, want die is er wel degelijk.
Paul Misdorp is Directeur van VinNDT (Veranderen in Nieuw Denken Toepassen) en kennispartner van Zeelenberg, adviseurs voor Mens en Organisatie en van de Van Gemertgroep.
Beste Harm,
Met plezier heb ik het boek ‘Cicero leest Covey’ nogmaals gelezen, nadat ik eerder proeflezer was geweest. Ik merk dat het heel anders leest als gewone lezer, dan als proeflezer. Het is vergelijkbaar met het proeven van een wijn bij een proeverij en het genieten van wijn aan tafel. Bij de proeverij ben ik kritisch, let op kwaliteiten en gebreken van de wijn, vraag me af of het een toevoeging aan mijn collectie is en waar ik hem bij moet drinken. En in de eerste plaats moeten mijn vrouw en ik hem lekker vinden. Als ik de wijn heb gekocht en drink, dan geniet ik er van. Natuurlijk merk ik dan ook soms foutjes en past de wijn soms niet goed bij het gerecht, maar het -samen met anderen- genieten staat voorop.
Zo verging het mij ook met het proeflezen van je manuscript en het lezen van het boek. Bij het proeflezen was ik kritisch, lette op onvolkomenheden en zwakheden, deed suggesties voor verbeteringen en keek naar de balans en de samenhang. Bij het lezen van het boek kon ik mij (hier niet samen met anderen) overgeven aan de consumptie en het genieten van het complexe, evenwichtige boek met veel diepgang en een goede afdronk.
Het boek is sterk verbeterd ten opzichte van het concept. Net als bij wijn heeft de rijping de kwaliteit verbeterd. Ik heb het boek zo veel mogelijk onbevangen en met plezier gelezen. Ik ontdekte ook nieuwe elementen, die soms al in het manuscript stonden, maar die me nu pas opvielen. Dat speelde sterk bij hoofdstuk 10. Ik zag nu dat ‘management’ lijkt op een godsdienst met vaste gewoonten, rituelen, codetaal, priesters (de schrijvers van het populaire managementboek), hogepriesters (de goeroes), misdienaren (de organisatieadviseurs) goden en afgoden, kwakzalvers en duiveluitdrijvers. Zo krijgen de boeken een heel andere betekenis. Managers en adviseurs hebben die boeken kennelijk nodig om ergens in te geloven. En met de -door jouw gesignaleerde- omslag van verbetering van de organisatie naar verbetering van jezelf, ook om als manager of adviseur in jezelf te geloven. Die parallel had ik bij het proeflezen niet gezien.
Je hebt een mooi boek geschreven dat waardevol is voor de lezers van de managementboeken. Misschien worden ze wat kritischer in het najagen van hypes. Of vallen ze van hun geloof (in maakbaarheid en hun rol daarin). Het boek is ook waardevol voor mensen, die een managementboek willen schrijven. Bezint eer ge begint. Maar als ge begint, dan bevat het boek veel waardevol voor de opbouw van het boek en het gebruik van retorica in plaats van retoriek.
Ik zie uit naar je volgende boek.
Met hartelijke groet,
Hans Hoek
Klinkt inspirerend
Ik hoop dat je het lezen ook zo gaat beleven, Annet!
Dankjewel.